
BijenTotems voor biodiversiteit
KUNSTPROJECT ZET NIEUWE MIJLPAAL IN OPLOSSING TEGEN WERELDWIJDE BIJEN-STERFTE.

Kunst en wetenschap
Hedendaagse toepassing van het totemisme als sociale sculptuur en kunstinterventie in de openbare ruimte

De binnenstad als natuurreservaat voor de wilde bij
Bijen doen het veel beter in binnensteden dan op het platteland – elke beetotem is toegewijd aan een andere wilde bij

Het nieuwe groen is kleurrijk
BijenClans in buurten creëren – iedereen in de straat kan meedoen en welkom de RefuBee!



Kunst en wetenschap
‘BeeTotems for RefuBees’ is een interdisciplinair kunstproject dat sociologische, ecologische en educatieve elementen combineert door middel van theatrale acts en levende sculpturen om een spirituele en culturele transformatie op gang te brengen. Een art/science project met wetenschappelijke onderzoeks-componenten welke worden gebruikt als casestudy. Met sterke conceptuele en experimentele karakteristieken in de context van Urban Ecology & Ecocities voegt het extra sociaal-maatschappelijke waarde toe in, bijvoorbeeld, natuurinclusief bouwen. BeeTotems for RefuBees is avant-garde, bottom-up, circulair, up-cycling en all-inclusive.

De binnenstad als natuurreservaat
Het is moeilijk te geloven, maar het is weten-schappelijk aangetoond dat bijen het veel beter doen in binnensteden dan op het platteland. Dit is voornamelijk te wijten aan vervuild grond- en oppervlaktewater door pesticiden, monocultuur en vernietiging van nestgelegenheden. De bij is een vluchteling geworden die onderdak en eten nodig heeft. Dit dilemma wordt in 2014, tijdens het BeeCare symposium ‘De Binnenstad als Natuurreservaat’, met een interdisciplinair gezelschap bestaande uit o.a. een ecoloog, een socioloog en een beleidsmaker, theoretisch en praktisch opgelost. We moeten collectief de wilde bij zien als een vluchteling die voedsel en een dak boven zijn hoofd nodig heeft: de RefuBee.

Honingbijen en wilde bijen
Wilde bijen staan aan de basis van ons ecosysteem: het uitsterven van deze bijen zal een domino-effect veroorzaken met een ongekend verlies aan biodiversiteit welke de huidige 6e massa-extinctie nog zal versnellen. Er zijn 360 verschillende soorten bijen in Nederland. Eén hiervan is de honingbij. Alle anderen zijn wilde bijen en deze zijn veruit het belangrijkst voor de bio-diversiteit. Ze zorgen niet voor honing, maar wel voor kwaliteitsbestuiving. Wilde bijen zijn ‘plantvast’, wat betekent dat ze voor de bevruchting zorgen van één specifieke plantensoort (monolectisch en oligolectisch). De meest gespecialiseerde bloem-bezoeker is dus de beste bestuiver. Het is bijvoorbeeld de wilde bij die onze tomaten bestuift – en niet de honingbij.

Rampzalige gevolgen
Wetenschappers hebben jarenlang alarmbellen laten rinkelen over de symptomen van het verlies van biodiversiteit en het instorten van ecosystemen. Helaas hebben ze geen remedie tegen de veroorzakers, zoals egoïsme, hebzucht en een gebrek aan empathie. Ook hebben alle petities die we de afgelopen 10 jaar hebben ondertekend, niet tot enige verandering geleid.
Sinds 1990 is 80% van alle vliegende insecten verdwenen en als we deze trend niet kunnen stoppen zal dit in 2030 waarschijnlijk stijgen tot 99%. In sommige provincies in China moeten nu al mensen in appelbomen klimmen om deze hand-matig met kwasten te bestuiven. ‘Insecten zijn erg belangrijk omdat ze aan het begin staan van de voedselketen’, stelt Midas Dekkers, Nederlandse bioloog en schrijver.
DE STAD ALS NATUURRESERVAAT VOOR BESTUIVERS

DE STAD ALS NATUURRESERVAAT
VOOR BESTUIVERS
‘Als je wilt veranderen hoe iemand denkt, geef het dan op; je kunt niet veranderen hoe een ander denkt. Geef ze een hulpmiddel, waarvan het gebruik hen ertoe zal brengen om anders te denken’
Buckminster Fuller
De BijenTotem is zo’n hulpmiddel. De mensen die ermee werken ervaren dat toewijding aan de natuur een noodzaak is en krijgen inzicht in de onderlinge afhankelijkheid. Uiteindelijk creëren zij gezamenlijk ‘De Stad als Natuurreservaat voor bestuivers’. BijenTotems moedigen aan om specifieke gewassen die al in de totem groeien op balkons of in achtertuinen te planten.

Foto’s in deze serie: Ernst van Deursen

RITUEEL OM BIJENCLANS TE CREËREN

BIJENCIRCUS OP DE INWIJDING

EEN GROENTE-RAKET VOOR EEN EDUCATIEF SCHOOLPROJECT

EEN BIJENTOTEM VOOR DE OPENBARE RUIMTE

VOOR FILANTROPEN EN KUNST VERZAMELAARS

EDUCATIEF PROGRAMMA

WORKSHOPS EN LEZINGEN

DOWNLOAD INFORMATIE
DOWNLOAD
BEETOTEMS FACEBOOK
WAT MENSEN ZEGGEN
We creëren een buzz
Een gezonde sociale cohesie is een voorwaarde voor ecologische duurzaamheid.
Met mijn toepassing van het totemisme kunnen we onze spirituele kant herontdekken, de kant die ons verbindt met de natuurlijke omgeving en alle wezens en planten die daarbij horen.
De grootste milieuproblemen zijn egoïsme, hebzucht en apathie. En om die aan te pakken hebben we een spirituele en culturele transformatie nodig. – en wij wetenschappers weten niet hoe we dat moeten doen.
Als je wilt veranderen hoe iemand denkt, geef het dan op; je kunt niet veranderen hoe een ander denkt. Geef ze een hulpmiddel, waarvan het gebruik hen ertoe zal brengen om anders te denken.

Onderteken het convenant
En bepaal je droomlocatie.
Download de pdf en stuur het ondergetekend naar: beecare@blindpainters.org
DOWNLOAD DE PDF


Hans Kalliwoda
BeeTotems for RefuBees is een project van interventiekunstenaar Hans Kalliwoda. BijenTotems zijn hedendaagse toepassingen van het totemisme. Gedurende de laatste 20 jaar gaat zijn oeuvre over duurzaamheidsvraagstukken en sinds 2011 focust hij met zijn werk op de problematiek van biodiversiteit en bestuivers. Meer weten over Hans? click hier.

HOE WERKT HET
De BijenTotem

Circulariteit is zó 20-20
BijenTotems zijn bear-sized bloeiende staat-objecten met een doorsnee van 120 centimeter. Het zijn toprestaurants voor wilde bijen. In het midden van de totem bevindt zich een buis waarin tijgerwormen leven. De wormen eten groenteresten en ander organisch keukenafval. Die krijgen ze van een groep buurtbewoners, die een convenant hebben ondertekend waarmee ze beloven voor de BijenTotem te zorgen. De wormen verlaten de buis door gaatjes en plassen ‘wormenthee’ uit. Dit is een hoog-waardige natuurlijke meststof die wordt opgezogen door de planten die in de aarde groeien. Hierdoor produceert de plant kwaliteitspollen en -nectar en dit straalt zij uit naar de desbetreffende wilde bij. Elke totem is gewijd aan een andere wilde bij met haar eigen plantvoorkeuren. Kwaliteitsvoedsel, door hoog-waardige nectar en pollen, zorgt voor een grotere groei en meer weerstand van de nieuwe generatie bijen. De totem is circulair en leeft.

Samenwerking met 3D printontwerpers: Up-cycling als must
De BijenTotem werd een collectief kunstwerk door de inzet van de partners die hielpen nieuwe 3D print technieken te ontwikkelen. David van der Veldt van Veldtwerk zorgde voor technisch advies en 3d printontwerp, Vincent Koning van 3D Orbit en de Heren van HB | 3D bv hebben de ontwerpen geprint. Het vertrouwen en inzicht van deze vernieuwende ondernemers heeft het project een nieuwe impuls gegeven. Het was een hele uitdaging om met een vijf-assen omgebouwde robotarm (afkomstig uit de auto-industrie) en een ingenieus script, de BijenTotem 3D te printen. Materiaal: gerecyclede plastic flessen. Een absolute première voor Nederland, misschien zelfs wereldwijd!
De hyperrealistische bijensculpturen (12500 keer vergroot) bovenop de BijenTotems werden geprint door 3D Orbit. Naturalis leverde alle specimen van de 104 in Amsterdam aanwezige soorten wilde bijen. Sebastian Schmelzle en Michael Heethoff van de ecologie-afdeling van de TU Darmstadt werkten mee door met de meest nauwkeurige 3D microscan apparatuur van Europa de wilde bijen te scannen en te bewerken. Het digitale bestand werd de basis voor de driedimensionale prints van de bijensoort die met de totem voor uitsterven wordt behoed. Aangezien de 3D print-technieken nog in de kinderschoenen staan nemen alle partners in het BijenTotem project een risico, zowel financieel als technisch. Wij zijn erg blij om met Cruydthoeck De Heliant, de grootste biologische inheemse plantenkwekerijen in Nederland, samen te werken en in hen een partner te hebben gevonden. Ook met Ninabel, die de BijenTotem met aanvullende biologische, en bijen-lokkende planten en verzorgt en met haar kennis voor de juiste verhoudingen en aanplant. Spring Music een onafhankelijk muzieklabel van componist en cellist Ernst Reijseger, orkestreert de hemel op aarde en maakt van elke opening een onvergetelijke ervaring. We zijn supertrots dat het ons samen gelukt is en hopen dan ook van harte dat de BijenTotem zijn weg naar een groot publiek zal vinden. Wij geloven in een holistische aanpak met circulariteit en up-cycling als must.

Het nieuwe groen is kleurrijk
Mensen kunnen direct bijdragen aan concrete verandering door middel van eenvoudige acties, zoals hun keukenafval aan de totem geven. De BijenTotem weerspiegelt zijn bewoners in de straat en is een uitdrukking van de verantwoordelijkheid die zij samen nemen voor de bescherming van de natuurlijke leefomgeving. Want de mens is deel van de natuur, maar dat vergeten wij soms. Iedereen in de straat kan meedoen: leeftijd, afkomst, opleidingsniveau, religie, LHBT … het is van geen belang. Als bottom-up project zal het de kleurrijke uitstraling van de buurt vergroten.

Waar staan de BijenTotems

Waar staan de BijenTotems




Parkbronsgroefbij Totem
Klik hier om naar de Parkbronsgroefbij Totem te gaan
Grote Klokjesbij Totem
Klik hier om naar de Grote Klokjesbij Totem te gaan

Contact
Meer weten over BijenTotems?

